Корона вирус (Covid 19) Европын Холбоонд
Европын Холбоо: Европын Холбоны эрх бүхий Европын
Эмийн Агентлаг (EMA) одоогоор Biontech / Pfizer, Moderna, Astrazeneca, Johnson
& Johnson зэрэг дөрвөн вакциныг зөвшөөрөөд байна. Эдгээр вакцинууд хэрхэн үйлчилдэг,
гаж нөлөө болон аль вакцинийг ард иргэд тариулах бэлэн байгаа талаар тойм мэдээ
хүргэе.
Вакциныг ихэвчлэн хэдэн жилийн турш
боловсруулж туршилт байнга хийдэг. Цар тахлын эсрэг тэмцэлд вакцин гаргах ажил
илүү хурдтай явагдаж байгаа бөгөөд ингэснээр дэлхийн хэмжээнд судалгаа
шинжилгээ, хөгжлийн уралдаан болж байна. Дэлхийн эрүүл мэндийн байгууллага
(ДЭМБ) титэм вакцины талаар судалгаа хийж буй 200 орчим төслийг вэбсайтдаа
жагсаав. Зарим вакциныг янз бүрийн улс оронд аль хэдийн зөвшөөрсөн байдаг бол
зарим нь эмнэлзүйн туршилтын шатандаа явж байна. ХБНГУ-д вакцинжуулалт 12-р
сарын 27-оос эхэлсэн байдаг.
Европын Холбооны улсад аль вакциныг зөвшөөрсөн бэ?
Biontech / Pfizer ба Moderna
Mainz компани
Biontech, АНУ-ын эмийн үйлдвэрлэгч Pfizer, АНУ-ын Moderna компаниудтай хамт
мессенжер РНХ-тай вакцин хийх харьцангуй шинэ арга барилд найдаж байна. 2020
оны 11-р сарын 9-нд Biontech / Pfizer-ийн танилцуулсан туршилтын үр дүнгээс
харахад тэдний mRNA вакцин нь SARS-CoV-2-ийн халдвараас 90 хувь хамгаалдаг гэж
мэдэгдэл хийсэн. Moderna нь харьцуулж болохуйц үр дүнг танилцуулав: Вакцины үр
нөлөө 94.5 хувьтай байна. Biontech / Pfizer вакциныг ЕХ-нд 2020 оны 12-р
сараас, Moderna-ийн вакциныг 2021 оны 1-р сараас эхлэн баталж байна.
Biontech вакцины мРНХ-ийн хэмжээ
бага зэрэг бага байдаг тул хямд байдаг (12 евро). Гэхдээ Moderna вакциныг (15
евро) хэрэглэхэд илүү хялбар байдаг: ердийн хөргөгч-хөлдөөгчөөр шингэлэх
шаардлагагүй ба хасах 20 хэмд тогтвортой байдаг бол Biontech вакциныг хасах 70
хэмээс доош температурт тусгай саванд хөргөх хэрэгтэй. .
Biontech-ийн вакцинаас гадна Германд
хоёр дахь вакциныг боловсруулж байна: Curevac, мөн РНХ вакцин, энэ нь анхлан
сонирхож байсан юм. Гэвч Европ, Латин Америк дахь шийдвэрлэх 3-р үе шатны
судалгаа хойшлогдож байгаад 12-р сарын дундуур эхэлсэн байна. 2021 оны 6-р
сарын эцэс гэхэд батлах боломжтой гэж тус компани саяхан мэдэгдэв. Curevac нь
Bayer, Novartis зэрэг хэд хэдэн аж үйлдвэрийн компаниудтай гэрээ болон үйлдвэрлэлийн
гэрээ байгуулсан.
Astrazeneca
2021 оны 1-р сарын 29-нд EMA Швед-Британийн эмийн үйлдвэр Astrazeneca-аас титэм вакциныг батлуулахаар санал болгосон бөгөөд Европын Холбооны Комисс үүнийг дагаж мөрдөв. Astrazeneca-ийн Оксфордын их сургуулийн хамт боловсруулсан эм нь векторын вакцин бөгөөд зөвхөн хөргөгчийн температур шаарддаг. Тиймээс энэ нь ерөнхий мэргэжлийн эмч нарын хувьд хэрэгжих боломжтой бөгөөд үүнийг илүү хурдан үйлдвэрлэх боломжтой гэж үзсэн бөгөөд мРНХ-ийн хоёр вакцинаас хамаагүй хямд байдаг: Astrazeneca-ийн тун нь ойролцоогоор 2.10 еврогийн үнэтэй байх ёстой.
2021 оны 3-р сард Astrazeneca-ээс
гаргасан томоохон судалгааны үр дүнгээс харахад вакцин нь 76 хувийн үр дүнтэй
байгааг харуулж байна. Нэмж дурдахад энэ нь хүнд хэлбэрийн Covid-19 курсээс
урьдчилан сэргийлэх, халдвар авсан хүмүүсийн вирусын ачааллыг бууруулах ёстой.
Жонсон ба Жонсон
Жонсон ба Жонсоны
титмийн вакциныг Европын Холбооноос 2021 оны 3-р сард баталсан. Зөвшөөрөл нь 18
ба түүнээс дээш насны хүмүүст хүчинтэй. АНУ-д энэ вакцин 2021 оны 2-р сарын
27-ны өдөр яаралтай тусламжийн зөвшөөрөл авсан байсан.
Европын Холбооны Комисс Америкийн үйлдвэрлэгчээс вакцинжуулалтын тунг 200 сая хүнд захиалсан. ХБНГУ үүнээс 36.7 саяыг авах байсан. Johnson & Johnson компанийн титмийн эсрэг вакцины анхны нийлүүлэлтийг 4-р сарын дундуур ХБНГУ-д хийхээр төлөвлөж байна. Энэ нь Германы хэвлэлийн агентлагт танилцуулах боломжтой үйлдвэрлэгчийн хүргэх урьдчилсан мэдээнээс үүдэлтэй юм. 4-р сарын 12-ны долоо хоногт 256,800 лааз, 4-р сарын 26-ны долоо хоногт 444,000 лааз хийхээр төлөвлөж байна.
Өөр
ямар вакцин байдаг вэ?
Оросын
"Спутник V" вакцин
2020 оны 8-р сард Орос
улс SARS-CoV-2 вирусын эсрэг вектор вакцин баталсан дэлхийн анхны улс болов.
Москва дахь Улсын Гамалежа эпидемиологи, микробиологийн хүрээлэнгээс
боловсруулсан идэвхитэй орцыг албан ёсоор "Gam-COVID-Vac" эсвэл
"Gam-COVID-Vac Lyo" гэж нэрлэдэг боловч "Sputnik V" гэж
нэрлэдэг. Зөвшөөрөх үед энэ нь зөвхөн хэдэн арван хүнд туршиж үзсэн бөгөөд
клиникийн туршилтын гуравдахь үе шатыг хараахан өнгөрөөгүй бөгөөд шинжээчид
шүүмжлэлтэй ханджээ. Одоо завсрын илтгэлийг нэрт эрдэм шинжилгээний сэтгүүлд
нийтлэв. Тэнд Гамалежа хүрээлэнгийн судалгааны баг дахин 91.6 хувийн үр дүнтэй
байгааг харуулж, холбогдох мэдээллийг өгч байна.
Европын Эмийн Агентлаг (EMA) Европт
"Sputnik V" -ийг батлах туршилтын хурдан журмыг эхлүүллээ. ОХУ-ын
титмийн вакцины үр нөлөөг "өнхрүүлэн хянах үйл явц" гэгчийн дагуу
үнэлж, батлахад шаардлагатай бүх мэдээлэл хараахан гараагүй байгаа тохиолдолд
туршилтын үр дүнг шалгана. EMA-ийн дагуу Оросын вакцин нь "үр нөлөө,
аюулгүй байдал, чанарын ЕХ-ны ердийн стандарт" -тай нийцэж байгаа эсэхийг
мөн шалгах болно. Зөвшөөрөл авах боломжтой өргөдөл гаргах боломжтой байх
магадлалтай. ОХУ-ын эрх баригчид EMA үйл явц эхэлж байгааг талархан хүлээн авч,
батлагдвал 2021 оны 6-р сараас ЕХ-ны 50 сая хүнд вакцины тунг хүргэх боломжтой
гэдгээ мэдэгдэв.
Новавакс ба Санофи
АНУ-ын үйлдвэрлэгч
Novavax компанийн NVX-CoV2373 вакцин, уураг дээр суурилсан үхсэн вакцин одоо
мөн ашиглагдаж байна. Эдгээр уургийг урьд нь шавьжны вирусаар халдварлаж байсан
эрвээхэйн эсүүд үүсгэдэг. Дараа нь вирусын уургуудыг нано хэсгүүдэд савладаг.
Вакцин хийлгэсэн хүний цусан дахь саармагжуулагч эсрэгбиемүүд их байсан тул
вакцин эхнээсээ л үнэмшилтэй байсан. Туслах гэж нэрлэгддэг дархлаа сайжруулах
эм нь тусалдаг. Зарим шинжээчдийн үзэж байгаагаар Новавакс шиг уураг дээр
суурилсан вакцинууд олон удаагийн вакцинд сайн нөлөө үзүүлдэг. Гурван сарын
турш хөргөгчинд хадгалах боломжтой тул жил бүр томуугийн эсрэг вакцин хийлгэх
үеэр хийдэг эмчийн өрөөний вакцинжуулалтад нэн тохиромжтой юм шиг санагддаг.
Эхний шатны 3-р эмнэлзүйн туршилт Их
Британид болсон. Үүний үр дүнг компани 1-р сард танилцуулсан байна. Үүний дагуу
Новавакс вакцин нь Ковид-19 өвчнөөс 89 хувийн үр дүнтэй сэргийлдэг. Үр дүн нь
Biontech / Pfizer, Moderna-ийн мРНХ вакцины нэгэн адил сайн байна гэж үзсэн.
3-р шатны өөр нэг томоохон судалгаа одоогоор АНУ, Мексикт үргэлжилж байна.
Шинжлэх ухааны сэтгүүлч Майкл Ланге дүгнэхдээ: Тэр бол вакцины дунд гэнэтийн
бэлэг байсан бөгөөд эмнэлзүйн судалгаанд одоогийн байдлаар маш сайн үр дүн
гаргаж чадсан юм. Европын Холбоо Новавакстай 200 сая вакцины тунгийн урьдчилсан
хэлэлцээ хийжээ. Вакциныг Европ даяар хэзээ баталж болох эсэх нь хараахан
тодорхойлогдоогүй байнгаа ба магадгүй энэ оны хоёрдугаар улиралд гэж тооцоолж
байна. 2021 оныг дуустал зөвшөөрөл авна гэж тооцоогүй Францын үйлдвэрлэгч
Sanofi-г татгалзаж байна.
Хятадын вакцинууд: CanSino Biologics, Sinopharm, Sinova
Нэмж дурдахад, 3-р
шатны судалгаа хараахан дуусаагүй байгаа ч Хятадаас ирсэн гурван вакциныг
өөрийн оронд яаралтай тусламжийн зөвшөөрөл авсан байна. Үүнд векторын процесст
суурилсан CanSino Biologics-ийн идэвхитэй орц, Хятадын Синофарм ба Синовак
эмийн үйлдвэрүүдийн сонгодог хоёр вакцин орно. Гурван тохиолдолд 3-р шатны
туршилт үргэлжилж байна гэж европын судлаачид үзэж байна.
Одоогийн байдлаар ХБНГУ-д аль үйлдвэрлэгч хичнээн хэмжээний вакцин нийлүүлсэн бэ?
Монгол Улс вакциныг
бүртгэх журмаа түргэвчилсан байдлаар боловсруулаад баталсан.Үүний дагуу
Дархлаажуулалтын Үндэсний хороо, Хүний эмийн зөвлөл өргөтгөсөн хурлаа хийж,
дэлхий нийтэд гараад байгаа үндсэн гол 3 вакцин болох “Бионтех / Физер” болон
"Астра Зенека”, “Модерна” үйлдвэрийн вакцинуудыг Монгол Улсын эмийн
бүртгэлд бүртгэснээ мэдэгдсэн.
Ерөнхий сайд ОХУ, БНХАУ, БНЭУ, Япон Улсын Элчин сайдтай уулзаж, цар тахлын эсрэг хамтран ажиллах хүрээнд Монгол Улсад вакцин нийлүүлэхэд бэлэн байгаагаа илэрхийлж албан ёсны зөвшөөрөлтэй үйлдвэрлэж байгаа аль ч улсаас Монгол Улс татан авч хэрэглэх боломжтойг илэрхийлсэн.
Мэдээ
бэлтгэсэн, орчуулсан: Баянгол дүүргийн иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурлын Ажлын
албаны Гадаад харилцааны асуудал хариуцсан ахлан мэргэжилтэн Ф.Ш. Эдвард Граф